Các phương pháp điều trị hiếm muộn mới nhất – Có chữa được không?

Hiếm muộn có chữa được không?

Hiếm muộn hoàn toàn có thể điều trị nếu được chẩn đoán sớm các nguyên nhân dẫn đến tình trạng này kết hợp với phác đồ cá thể hóa với từng trường hợp. Với các cặp vợ chồng hiếm muộn, mong ước có con luôn luôn cháy bỏng và thiêng liêng, vì vậy tại IVFTA các bác sĩ luôn đặt vấn đề lắng nghe người bệnh muốn và không muốn gì lên hàng đầu. (1)

Theo bác sĩ Triệu Vỹ cho biết “Mong đợi một em bé khỏe mạnh về nhà là điều mà các cặp vợ chồng hướng đến. Thấu hiểu điều đó chúng tôi luôn cố gắng hết sức để tối ưu hóa cơ hội thành công cho các cặp vợ chồng. Tại IVFTA phát triển theo hướng kiềng 3 chân: hiếm muộn nam – hiếm muộn nữ – Hệ thống Lab mạnh và hiện đại.

Với sự phát triển của hiếm muộn nam, những trường hợp tưởng chừng như bế tắc như vô tinh, thoái hóa hyaline hay hiện tượng sinh tinh ở bệnh nhân chỉ còn rải rác vài đốm vẫn có thể điều trị để có con thành công. Bên cạnh đó hiếm muộn nữ cũng có thành công lớn khi những trường hợp AMH chạm mức đáy (AMH thấp), lớn tuổi, thất bại chuyển phôi nhiều lần vẫn có thể có con chính chủ.”

Nguyên nhân bị hiếm muộn

Một số nguyên nhân gây ra tình trạng hiếm muộn ở nữ giới: (2)

• Rối loạn phóng noãn;
• Lạc nội mạc tử cung;
• Suy buồng trứng sớm;
• Viêm vùng chậu;
• Tắc nghẽn ống dẫn trứng;
• Các bất thường khác về ống dẫn trứng, tử cung, như polyp tử cung, u xơ tử cung, tắc ống dẫn trứng, tử cung dị dạng, chít hẹp hay dính cổ tử cung…;
• Tăng prolactin máu.

Một số nguyên nhân gây ra tình trạng hiếm muộn ở nam giới: (3)

• Bệnh lý ảnh hưởng đến khả năng sinh tinh như: giãn tinh mạch thừng tinh, tinh hoàn ẩn, mất cân bằng hormone, bất sản ống dẫn tinh, xuất tinh ngược dòng…
• Người đang điều trị bệnh lý như ung thư, điều trị loét, viêm khớp, bệnh Celiac, nam giới từng làm phẫu thuật như thắt ống dẫn tinh, phẫu thuật ở vùng bẹn, bìu.
• Số lượng và chất lượng tinh trùng không đảm bảo, tinh trùng dị dạng.
• Mắc bệnh lý di truyền ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản như đột biến mất đoạn vùng AZF, hội chứng Klinefelter, hội chứng Kallmann…
• Nam giới tiếp xúc và làm việc quá nhiều với môi trường nhiệt độ cao, khu vực hóa chất độc hại, có sóng điện từ mạnh hoặc tiếp xúc với chất bức xạ.
• Lối sống không lành mạnh, hút thuốc lá và uống rượu thường xuyên, ít vận động và sử dụng nhiều thức ăn nhanh…

Các phương pháp điều trị hiếm muộn mới nhất hiện nay

Hiện y khoa Thế giới và nước nhà đã có nhiều bước tiến quan trọng, đa số nguyên nhân gây vô sinh đều có thể giải quyết. Vì vậy các chuyên gia tại IVF luôn muốn nhắn nhủ các cặp vợ chồng đang mong con hãy đi khám hiếm muộn sớm nhất có thể, tỷ lệ thành công sẽ cao.

Các phương pháp điều trị hiếm muộn mới nhất hiện nay bao gồm: (4)

1. Thụ tinh nhân tạo – Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI)

Đây là viết tắt của Intrauterine Insemination, phương pháp này được tiến hành bằng cách chọn lọc những tinh trùng khỏe nhất của người chồng để bơm vào buồng tử cung của người vợ ở thời điểm rụng trứng. Tinh trùng sẽ bơi vào ống dẫn trứng và thụ tinh với trứng của người vợ, quá trình thụ thai sẽ diễn ra như bình thường.

Phương pháp IUI thường được chỉ định tăng khả năng đậu thai với những cặp vợ chồng hiếm muộn do tinh trùng ít, yếu, lạc nội mạc tử cung nhẹ, có yếu tố không thuận lợi tại cổ tử cung… hoặc hiếm muộn không rõ nguyên nhân.

Quy trình thực hiện:

• Kích thích buồng trứng nhẹ → tiêm rụng trứng
• Lọc rửa tinh trùng → chọn tinh trùng khỏe → bơm vào tử cung sau tiêm rụng trứng 36h
• Uống thuốc hỗ trợ hoàng thể
• Thử beta-hCG sau 14 ngày
• Nếu dương tính → siêu âm thai sau 1 tuần.

2. Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)

Thụ tinh trong ống nghiệm là một phương pháp hỗ trợ sinh sản được thực hiện phổ biến; trong đó tinh trùng và noãn được thụ tinh để tạo ra phôi trong phòng Lab.

Với thụ tinh ống nghiệm cổ điển hai giờ sau chọc hút, noãn được thụ tinh với mẫu tinh trùng mô phỏng lại quá trình thụ tinh tương tự như trong cơ thể của người mẹ. Sau một khoảng thời gian nuôi cấy, phôi được chuyển vào tử cung của người phụ nữ để mang thai.

3. Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI)

Kỹ thuật ICSI cũng tương tự như IVF cổ điển tuy nhiên ở giai đoạn trứng được lấy ra kết hợp với tinh trùng có sự khác biệt. Hai giờ sau chọc hút, các tế nào bên ngoài của noãn sẽ được loại bỏ để lựa chọn ra những noãn trưởng thành. Từng tinh trùng sẽ được tiêm vào từng noãn bằng kim ICSI. Đây là kỹ thuật tiên tiến và được áp dụng phổ biến ở những trung tâm hỗ trợ sinh sản trong nước và quốc tế.

4. Trưởng thành trứng non IVM

Trưởng thành trong ống nghiệm (IVM) là kỹ thuật trong đó noãn được chọc hút ở giai đoạn noãn non và được nuôi trưởng thành trong môi trường ống nghiệm. Kỹ thuật này được thực hiện như một phần của quy trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Vì sao thực hiện kỹ thuật IVM?

Trong một số trường hợp, một vài hoặc tất cả các tế bào noãn được chọc hút nhưng không ở giai đoạn trưởng thành và sẵn sàng để thụ tinh. Trong những năm trước đây, những tế bào noãn này không thể được sử dụng để thực hiện thụ tinh ống nghiệm. Với những tiến bộ trong khoa học hiện nay đã cho phép các nhà phôi học nuôi cấy những tế bào noãn này và giúp chúng trưởng thành trong môi trường ống nghiệm.

Trữ lạnh phôi, noãn và tinh trùng

Trữ phôi, noãn bằng phương pháp thủy tinh hóa cho phép đông phôi, noãn nhanh và không làm giảm chất lượng của phôi, noãn. Phôi sẽ được trữ trong bình nitơ lỏng ở nhiệt độ -196 độC và trữ theo từng cọng kèm mã bệnh nhân.

Trữ lạnh tinh trùng là quy trình đông lạnh và bảo quản tinh trùng để sử dụng trong tương lai. Tinh trùng được trữ lạnh bằng một môi trường đặc biệt, sau đó bảo quản trong nitơ lỏng ở -196°C trong nhiều năm. Sau khi rã đông, tinh trùng sẽ trở về môi trường sinh lý bình thường và có thể được sử dụng để thụ tinh với noãn. Trữ lạnh tinh trùng nhằm phục vụ cho việc điều trị hiếm muộn hoặc bảo tồn khả năng sinh sản sau này của nam giới.

• Hỗ trợ phôi thoát màng (AH): Phôi được bao bọc bởi lớp màng trong suốt, các tế bào cần thoát ra khỏi màng trong suốt để làm tổ ở niêm mạc tử cung. Kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng được thực hiện bằng cách đục một lỗ nhỏ ở màng trong suốt bằng laser nhằm tăng tỉ lệ có thai.
• Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong hệ thống nuôi cấy phôi tự động timelapse: Đối với tủ nuôi cấy truyền thống, để kiểm tra và đánh giá sự phát triển của noãn và phôi, các chuyên viên phôi học sẽ phải đưa chúng ra khỏi tủ cấy tại một số thời điểm nhất định. Sau đó, quan sát, ghi nhận hình thái phôi dưới kính hiển vi và đưa về lại tủ cấy.

Toàn bộ những thông tin ghi nhận được từ các thời điểm đánh giá này sẽ giúp chuyên viên phôi học chọn lựa phôi tối ưu nhất để sử dụng cho chuyển phôi hoặc trữ lạnh. Tuy nhiên, việc đưa phôi ra khỏi tủ cấy có thể làm xáo động môi trường nuôi cấy phôi, gây stress cho phôi, từ đó có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi.

Để hạn chế ảnh hưởng của nuôi cấy và đánh giá phôi truyền thống, IVFTA-HCM sử dụng tủ cấy Timelapse được trang bị camera theo dõi và chụp ảnh phôi liên tục. Điều đó giúp chuyên viên phôi học dễ dàng ghi nhận các thông tin về hình thái và động học phát triển của phôi. Từ đó, nhanh chóng phát hiện những bất thường trong quá trình phân chia mà có thể không được phát hiện khi phôi được nuôi cấy bằng hệ tủ nuôi cấy thông thường.

Chưa dừng tại đây, IVFTA-HCM còn trang bị thêm hệ thống tủ cấy Timelapse còn tích hợp phần mềm đánh giá phôi trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI). Thuật toán AI của phần mềm này sẽ phân loại tự động hình thái phôi hoặc tiên lượng các kết cục như khả năng làm tổ, tỷ lệ thai… Đây là phương pháp lựa chọn phôi không xâm lấn, khách quan, tiết kiệm thời gian và độ chính xác tiên lượng cao; qua đó giúp cải thiện tỷ lệ thành công trong thụ tinh ống nghiệm.

• Xét nghiệm di truyền tiền làm tổ (PGT): Xét nghiệm di truyền tiền làm tổ là kỹ thuật hiện đại được sử dụng trong y học sinh sản để xác định những bất thường về mặt di truyền ở gen. Kỹ thuật này có thể chẩn đoán di truyền ở giai đoạn sớm khi phôi chưa chuyển vào buồng tử cung, có thể sàng lọc lựa chọn những phôi tốt, tránh các bệnh có thể di truyền cho thế hệ sau, giảm thiểu nguy cơ sảy thai với các trường hợp thai phụ có tiền sử sảy thai liên tiếp.

Xét nghiệm di truyền tiền làm tổ có liên quan đến 3 nhóm xét nghiệm chính bao gồm:

• Xét nghiệm di truyền tiền làm tổ nhằm phát hiện bất thường lệch bội (PGT-A).
• Xét nghiệm cho các bệnh di truyền đơn gen (PGT-M).
• Xét nghiệm cho tình trạng tái sắp xếp cấu trúc nhiễm sắc thể (PGT-SR).

Nhờ các xét nghiệm này có thể sàng lọc phôi có chất lượng tốt nhất để cấy vào tử cung, tăng khả năng thành công, giảm số chu kỳ thụ tinh nhân tạo.

• Phẫu thuật nội soi, soi buồng tử cung trong vô sinh: Phẫu thuật nội soi là phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn nhất trong các phương pháp phẫu thuật hiện nay. Với phương pháp mổ nội soi bác sĩ sẽ đưa những ống soi vào buồng tử cung vào ổ bụng để kiểm tra tình trạng buồng tử cung, vòi tử cung, buồng trứng và các vùng xung quanh xem có bình thường không.

Chỉ định:

Một số lưu ý khi điều trị hiếm muộn

Theo bác sĩ Triệu Vỹ “tuổi của người phụ nữ, thời gian vô sinh và các nguyên nhân dẫn đến vô sinh là những yếu tố ảnh hưởng lớn đến tỷ lệ thành công trong khi điều trị hiếm muộn. Vậy nên hai vợ chồng đang mong con không nên trì hoãn thăm khám và cùng đi đến những cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ đánh giá chính xác về tình trạng sức khỏe sinh sản của mình và có những tư vấn phù hợp nhất.”

Khi thăm khám điều trị hiếm muộn, hai vợ chồng nên cung cấp đầy đủ thông tin, tình trạng sức khỏe, thống nhất địa chỉ khai báo trong hồ sơ để tránh những phát sinh không đáng có sau này.

Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ hỏi thăm tiền sử sức khỏe, các phẫu thuật từng làm, bệnh lý đã và đang mắc phải của hai vợ chồng, vì vậy trước khi thăm khám hai vợ chồng có thể tổng hợp lại và mang theo những kết quả thăm khám, xét nghiệm cũ để bác sĩ có thể xem xét về tình trạng của hai vợ chồng.

Trước khi điều trị hiếm muộn, hai vợ chồng nên chuẩn bị tốt về sức khỏe thể chất, bổ sung dinh dưỡng và có chế độ luyện tập thể dục hợp lý. Một cơ thể khỏe mạnh kéo theo sức khỏe sinh sản cũng được nâng cao. Một số bài tập hai vợ chồng nên tập như Yoga, đi bộ hoặc chạy bộ, bơi lội…

Đảm bảo ngủ đủ giấc và nghỉ ngơi hợp lý. Kiểm soát cân nặng ở cả hai vợ chồng, việc thừa cân hay thiếu cân đều có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe sinh sản của cả hai vợ chồng. Bên cạnh đó những thói quen có hại như hút thuốc lá, rượu bia, sử dụng các chất kích thích cần được hạn chế và loại bỏ. Trong trường hợp hai vợ chồng làm việc hoặc sinh sống ở môi trường thường xuyên tiếp xúc với chất độc hại, khói bụi, hóa chất… cần tránh tiếp xúc hoặc sử dụng các phương tiện phòng hộ chuyên dụng.

Thực tế tại IVFTA cho thấy, tỷ lệ vô sinh nam cao tương đương nữ, chiếm 40%, 10% nguyên nhân xuất phát từ cả 2 vợ chồng, 10 % chưa rõ nguyên nhân. Tỷ lệ vô sinh nam – nữ đang có xu hướng gia tăng và trẻ hóa so với trước đây.

Dù là một trung tâm trẻ nhưng IVFTA-HCM tiếp nhận khá nhiều bệnh nhân ở nhóm bệnh khó, như lớn tuổi, AMH thấp, nội mạc mỏng, thất bại làm tổ nhiều lần ở các trung tâm khác… Đây vừa là thách thức, đồng thời cũng là cơ hội để đội ngũ bác sĩ ở IVFTA-HCM có thể áp dụng phương pháp mới hiện đại tân tiến để bệnh nhân có thể đón con khỏe mạnh về nhà. Thông qua cọ xát nhiều nhóm bệnh khó, IVFTA-HCM vẫn giữ được tỷ lệ thành công cao.